«Μέχρι το 2019 η Πολιτεία δεν ήξερε πόσα παιδιά είχε υπό την προστασία της»

Πηγή: Το Βήμα

Μπορεί να ακούγεται απίστευτο είναι όμως πέρα για πέρα αληθινό. Μέχρι το 2019 η Πολιτεία δεν γνώριζε πόσα παιδιά βρίσκονταν σε ιδρύματα. Μετά από αγώνα καταφέραμε να τα μετρήσουμε. Βρήκαμε οικογένεια για τα 1100 παιδιά μέσα σε 1,5 χρόνο, σχεδόν για τα μισά από αυτά. Πολλά τα παράδοξα με τα οποία είχαμε να αναμετρηθούμε. Σκεφτείτε ότι μέχρι σήμερα δεν υπήρχε διαφοροποίηση της παιδικής κακοποίησης από κάθε άλλη μορφή κακοποίησης. Ορίσαμε για πρώτη φορά στο Ελληνικό Δίκαιο με σαφήνεια τι είναι παιδική κακοποίηση. Σκεφτείτε ότι κανόνες λειτουργίας υπήρχαν για όλες τις δομές, πλην αυτών της παιδικής προστασίας, τις αρχαιότερες κοινωνικές δομές της χώρας. Τον Μάιο του 2022 θέσαμε για πρώτη φορά, επιτέλους, σαφείς κανόνες και προδιαγραφές για τις Μονάδες Παιδικής Προστασίας. Δεν υπήρχαν προδιαγραφές για τη στελέχωση για τις Μονάδες Παιδικής Προστασίας ακόμα και απαγόρευση σε πολίτες που έχουν καταδικαστεί για εγκλήματα, όπως η παιδεραστία, να δουλεύουν σε δομές με παιδιά. «Κανένας θα μείνει χωρίς κανόνες». Είπα το αυτονόητο και πολεμήθηκα. Ήμουν και είμαι όμως αποφασισμένη. Τις τελευταίες ημέρες καταλάβαμε λοιπόν με τον πιο οδυνηρό, δυστυχώς, τρόπο ότι οι κανόνες είναι επιβεβλημένοι. Αναφέρομαι στη διάταξη που εφαρμόσαμε για έκτακτη αλλαγή στη διοίκηση κοινωνικών δομών που ψηφίστηκε πριν λίγους μήνες έχοντας απέναντι πολλούς, μέσα και έξω από τη Βουλή, μέσα και έξω από τα ιδρύματα. Πρόκειται για μια διάταξη που χρησιμοποιείται σε εξαιρετικές περιπτώσεις, αλλά βρεθήκαμε ενώπιον αυτών και δράσαμε άμεσα για την προστασία των παιδιών. Προδιαγραφές σημαίνει τρία πολύ συγκεκριμένα πράγματα: έλεγχος, απαραίτητη στελέχωση, κτιριολογικό. Θεσπίσαμε για πρώτη φορά την υποχρέωση των δομών που φιλοξενούν παιδιά να διαθέτουν Υπεύθυνο Προστασίας Ανηλίκων ο οποίος έχει το ακαταδίωκτο. Θέσαμε ως απαραίτητη προϋπόθεση το λευκό ποινικό μητρώο για όσους φροντίζουν παιδιά. Καταστήσαμε υποχρεωτικό ότι κάθε χρόνο όλοι όσοι εργάζονται στις Μονάδες Παιδικής Προστασίας πρέπει να καταθέτουν ενημερωμένο πιστοποιητικό ψυχικής υγείας. Αναμορφώσαμε τον ελεγκτικό μηχανισμό ώστε να κάνει ουσιαστικό κι όχι τύποις έλεγχο. Ορίσαμε ότι ο κοινωνικός σύμβουλος κάθε Μονάδας υποχρεούται να πραγματοποιεί αυτοψίες – και μάλιστα τουλάχιστον ανά εξάμηνο – συντάσσοντας σχετική έκθεση. Ως προς τη στελέχωση των δομών, θα διαφωνήσει κανείς ότι σε μια δομή που προσέχει βρέφη πρέπει να υπάρχουν βρεφοκόμοι; Ότι κάθε δομή πρέπει να έχει κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους και νομικούς για να την υποστηρίζουν με σκοπό την αποϊδρυματοποίηση; Το κτιριολογικό δεν είναι απλά ντουβάρια. Δεν μπορούμε να έχουμε πάνω από δύο εφήβους σε ένα δωμάτιο. Δεν σεβόμαστε την ιδιωτικότητα τους και άρα τα δικαιώματά τους. Προχωράμε όμως και με νομοθετικές πρωτοβουλίες για τον οικονομικό έλεγχο των δομών ώστε να διασφαλίσουμε ότι η διοίκηση δεν καταχράται την περιουσία που της κληροδοτείται και ότι όσα δίνει από το υστέρημά του κάθε συμπολίτης μας αξιοποιείται προς το συμφέρον των παιδιών και μόνο. Διασφαλίζουμε ότι ο έλεγχος των δομών εκτείνεται όχι μόνο στα κτιριολογικά αλλά και στα ουσιώδη ζητήματα για την παιδική ανάπτυξη, όπως αν τα παιδιά πηγαίνουν σχολείο. Ορίσαμε ως πρωταρχικό σκοπό των Μονάδων Παιδικής Προστασίας την αποϊδρυματοποίηση. Το φωνάζω δυνατά εδώ και τρία χρόνια. Η ιδέα ότι ένα καλά οργανωμένο ίδρυμα μπορεί να καλύψει τις συναισθηματικές και ψυχικές ανάγκες ενός παιδιού είναι αναχρονιστική. Ύψιστης σημασίας η αναδοχή. Παράλληλα με την ενίσχυσή της φτιάξαμε εκ του μηδενός και χρηματοδοτούμε κι ένα νέο σύστημα αποϊδρυματοποίησης των μεγαλύτερων παιδιών. Πρόκειται για το πρόγραμμα Ημιαυτόνομης Διαβίωσης σε Διαμερίσματα. Λειτουργούν δύο και πολύ σύντομα θα έχουμε ένα ακόμα. Τα διαμερίσματα βρίσκονται εντός αστικού ιστού και προσομοιάζουν -όσο γίνεται- σε συνθήκες οικογενειακού περιβάλλοντος. Θα έχουν το πολύ 6 παιδια και την κατάλληλη στελέχωση με κοινωνικούς λειτουργούς, φροντιστές και επιμελητές. Στόχος μας στο τέλος αυτής της δεκαετίας να εκλείψει εντελώς το μοντέλο ιδρυματικής φροντίδας, στηρίζοντας και ενδυναμώνοντας τον θεσμό της αναδοχής. Όλες και όλοι μαζί για τα παιδιά μας.